Download hier het verslag in PDF.
Facilitator: Fons van den Velden, van Context, international cooperation. Oud-collega van zowel Heidi als Cristien,
en expert op het gebied van sociaal ondernemerschap, en SROI.
Co-facilitator: Cristien Temmink, Lekkernassûh
Organisator: Heidi van Hoof, Lekkernassûh
Resource person: Pol de Greve, collega van Fons van den Velden.
1. Welkom en Introductie
Er zijn wel meer dan 40 mensen gekomen. Nadat iedereen een heerlijk kopje soep met brood en smeersels heeft gegeten, gaan we allemaal in een grote kring op stoelen zitten en heet Heidi iedereen welkom. Deze avond zijn er mensen van vier verschillende groepen belanghebbenden aanwezig: 1) vrijwilligers, 2) leden, 3) boeren/producenten, en 4) gemeente en Haagse organisaties. Ieder noemt zijn of haar naam en zegt tot welke groep belanghebbenden zij of hij behoort.
Het doel van de avond
Inzichtelijk maken wat de meervoudige maatschappelijke waarde is van Lekkernassûh.
Dit doen we via een interactieve bijeenkomst waarin we samen gaan weergeven wat we er met zijn allen in stoppen (inputs), wat we er uithalen (outputs) en wat voor waarde we hieraan toekennen.
We willen de waarde van Lekkernassûh, zoals wij die als belanghebbenden zien, duidelijk maken op een manier die ook wordt begrepen door externe personen of instanties. Zodat we beter zichtbaar worden en aan meer mensen kunnen aantonen wat we doen en wat voor positief effect dit heeft op het individu en de maatschappij. Ook willen we als gesprekspartner bij de gemeente of andere organisaties meer worden gerespecteerd en proberen om sociaal investeerders aan te trekken.
Programma:
17.00 – 17.15 uur Ontvangst, soep en brood
17.15 – 17.45 uur Welkom, introductie: wat gaan we doen, waarom, programma; deze avond binnen het grotere kader: SROI (Social Return On Investment) proces en stappen, de logica van en denklijn achter lekkernassûh
17.20 – 19.00 uur Inputs: wat stoppen we er met zijn allen in?
19.00 – 19.15 uur Pauze met koffie en thee
19.15 – 20.00 uur Outputs: wat halen we eruit? Groepswerk door de verschillende stakeholders
20.00 – 20.50 uur Waardetoekenning
20.50 – 21.00 uur Afsluiting van de avond en vervolgstappen
De bijeenkomst in zijn context
Lekkernassûh bestaat 6 jaar. We hebben inmiddels drie locaties in Den Haag en waarschijnlijk volgen er nog. Onze zelforganiserende kracht wordt duidelijk in het aangaan van de uitdagingen waar we soms voor staan. We zijn bezig met innovatieve projecten, zoals timebank, en het kopen van oogstaandelen van de boeren. We draaien sinds 2015 in totaal 210 weken, en hebben in totaal 31.077 groentepakketten verkocht in de gymzaal. We zien een toenemend aantal deelnemers. Deze week zitten we voor het eerst op 312 pakketten. “We barsten uit onze voegen”, zoals Liselotte, de initiatefneemster van lekkernassûh, pasgeleden opmerkte, hetgeen onder andere bijvoorbeeld de ontwikkeling van een professioneel logistiek systeem vereist. Kortom, we zijn een entiteit geworden die staat in Den Haag en die ook doet waar ze voor staat.
Het grotere kader
Tijd om even stil te staan bij de betekenis die Lekkernassûh heeft voor haar leden, vrijwilligers, boeren/producenten en de gemeente en Haagse organisaties, én bij de impact die we hebben op maatschappelijke verandering. Dit willen we doen aan de hand van een traject dat erop gericht is om de meervoudige maatschappelijke waarde van lekkernassûh inzichtelijk te maken: de social return on investment (SROI).
Waarom?
Dit doen we in eerste instantie voor onszelf, als community, met als doel om: a) hetgeen we doen, waar we voor staan en wat voor betekenis dit heeft nog beter inzichtelijk te maken; b) de gemeenschap te versterken door mensen bij deze oefening te betrekken en een stem te geven. We doen dit ook om c) sociaal investeerders en andere (financiële/in kind) supporters aan te trekken middels een helder verhaal, en overtuigende SROI cijfers; d) lokale overheid: om te laten zien wat we doen en wat het de stad oplevert.
Wat houdt een Social Return on Investment (SROI) exercitie in?. Dit houdt in dat we op een zowel cijfermatige als inhoudelijke manier in kaart willen brengen wat de impact is van Lekkernassûh.
Wat is SROI?
- Een beproefde methode om impact te meten
- Een raamwerk om de resultaten (sociaal, milieu, financieel, etc) van veranderingsprocessen te meten, te begrijpen en te managen
- Geeft gemonetariseerde (dus cijfermatige) waardes aan resultaten, ook aan niet tastbare en niet-financiele resultaten
- SROI balanceert alle relevante inputs (investering) en opbrengsten (resultaten) van een activiteit om een waarde te bepalen die is gecreerd
- Op deze manier worden waardes uitgedrukt in een ratio
- De ratio wordt toegelicht aan de hand van een inhoudelijke reflectie op de resultaten
- Past in huidige tendens en behoefte in de maatschappij waarin wordt geprobeerd om methoden en technieken te vinden die inzichtelijk maken hoe innovatieve initiatieven bijdragen aan veranderingen in de maatschappij
Waar zijn wij met SROI?
- Het SROI traject bestaat uit negen stappen. Wij zijn met het traject begonnen sinds oktober 2018. We zijn nu bij stap 4 tot en met 6. Stap 1 en 2 waren het bepalen van het kader, stap 3 was het in kaart brengen van de logica achter lekkernassûh (zie hierna).
- We worden begeleid door zeer ervaren personen op dit gebied. Fons van den Velden (Context, international cooperation) en zijn collega Pol de Greve.
Het kader
Het gaat om de wekelijkse versmarkt van lekkernassûh: alle locaties, en alle activiteiten op en gerelateerd aan de versmarkt. De tijdspanne is 6 jaar: sinds de oprichting, tot nu toe. Belanghebbenden (stakeholders) in de analyse zijn zoals al vermeld leden, vrijwilligers, boeren/producenten, gemeente en Haagse organisaties. Geografisch: Den Haag en omstreken.
De logica en keuzes achter Lekkernassûh hebben we zichtbaar gemaakt in een tekening die we uitleggen. Een duidelijkere versie zullen we nog op de website van lekkernassûh plaatsen.
Samenvatting van het groepswerk
Per type stakeholder worden er groepjes gemaakt. Er zijn dus vier groepen. De groepjes buigen zich over wat we allemaal in lekkernassûh stoppen (inputs, investeringen), en vervolgens over wat we er allemaal uithalen (de outputs/opbrengsten/resultaten). De groepjes werd gevraagd om te proberen om in ieder geval enkele inputs en outputs te kwantificeren (hoeveelheden weergeven, bijvoorbeeld uren, geld, kilometers, hectare).
Het groepswerk heeft een heel positieve dynamiek en iedereen doet actief mee. Er komen lange lijsten van inputs, en vooral ook van outputs, waarvan de groepjes wordt gevraagd om ze zoveel mogelijk te categoriseren. Hiervan vind je hieronder een weergave. De volledige uitwerking van het groepswerk kun je bij ons opvragen.
Inputs: wat hebben we in Lekkernassûh geinvesteerd / gestoken?
(samenvatting van de hoofdcategorieen per stakeholder groep)
Leden
Tijd
Geld
Moeite doen/verantwoordelijkheid nemen Promotie maken voor Lekkernassûh
Bijdragen aan gemeenschapszin/goede sfeer
Vrijwilligers
Tijd
sociale voeding (zoals liefde, warm welkom) Visie, ontwikkeling, educatie
Kennis en vaardigheden
Boeren
Boer
Product
Natuur
Gemeente en Haagse organisaties
Inzichtelijk maken van het concept
Overleg / advies
Financien
Faciliteren fysiek
Erkenning/steun/vertrouwen
Outputs: wat halen we uit Lekkernassûh?
(samenvatting van de hoofdcategorieen per stakeholder groep)
- Leden: financieel, milieu, samenleving, eigen(persoonlijk), gezondheid
- Vrijwilligers
zelfontwikkeling
systeembewustijn
gemeenschap
voedsel
Die onderling met elkaar verbonden worden door liefde, hoop, positieve rebelsheid, en experimenteren
- Boeren:
Zekerheid, gedeelde verantwoordelijkheid en inzicht —> geven bestaansrecht —> dit geeft vreugde en voldoening —> dit zorgt ook voor bekendheid, verbinding en ontwikkeling —> dit alles maakt het mogelijk om te zorgen voor een grotere biodiversiteit: biologische landbouw, natuurbeheer, gezonde bodem.
1+2+3+4 = toekomstbestendigheid
4. Gemeente en Haagse organisaties: sociaal, economisch, stedelijke ontwikkeling, natuur & milieu
3. Technieken van waardetoekenning
Vervolgens zet Pol de Greve uiteen wat de vier technieken zijn om waardes toe te kennen aan de resultaten. Het idee is om hier in een vervolg traject verder mee te gaan.
a. Waardetoekenning op basis van marktprijzen
b. Waardetoekenning op basis van opportunity costs (bijv. wat zou ik met mijn tijd doen als ik hier niet was)
c. Waardetoekenning aan de hand van de productieprijs (bijv: hoeveel wordt er op kosten aan gezondheidszorg bespaart als mensen gezond eten?)
d. Waardetoekenning die je er zelf aan hecht (bijv. vergelijking met de waarde die de gemeente hecht aan andere projecten)
4. Conclusies en vervolg
Het was een zeer warmhartige, verbindende en productieve bijeenkomst. Verschillende aanwezigen hebben zich opgeworpen om voor de zomer nog een flinke slag te maken met de resultaten en de waardetoekenning daaraan. We houden jullie op de hoogte! Voor vragen en suggesties kun je terecht bij Heidi van Hoof, of Cristien Temmink.
